Czym są flawonoidy i dlaczego warto je spożywać.

Flawonoidy to inaczej naturalne związki roślinne nazywane fito związkami, z których wyodrębniono grupę polifenoli i to właśnie w ich skład wchodzą flawonoidy. Nazywane są często witaminą P. Wykazują działanie przeciwutleniające/antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwmiażdżycowe, moczopędne, detoksykujące.

Źródła flawonoidów

Występują w roślinach, kwiatach, owocach i nasionach roślin, są one barwnikami nadającymi roślinom różne barwy od żółtych po granatową np. jagodom czy aronii. Poza nadawaniem barwy, chronią przed szkodliwym działaniem promieniowania nadfioletowego. Wspomagają reakcje enzymatyczne i mogą pełnić funkcje hormonów roślinnych. Ponieważ są związkami wszechobecnymi w roślinach, stanowią istotny składnik naszej diety.

Głównym źródłem flawonoidów są warzywa – przede wszystkim cebula, pomidory, papryka, brokuły, również owoce cytrusowe, jabłka, jagody, czarna porzeczka, aronia i winogrona. Występują też w roślinach strączkowych, także w czerwonym winie, herbacie zielonej, kawie i kakao. Wchodzą w skład wielu ziołowych preparatów tj.rutyna, diosmina, sylimaryna.

Jak flawonoidy działają w naszym organizmie

Ich metabolizm następuje w jelitach i wątrobie, z której następnie są transportowane z krwią do tkanek, gdzie wykazują zróżnicowaną aktywność biologiczną. Spożyte w posiłku flawonoidy nie są w organizmie kumulowane. Część z wątroby wydalona zostaje do żółci i wraz nią jest zwrotnie wchłaniana z jelita, pozostała część jest wydalana przez nerki.

Na wydajność spożytych flawonoidów ma wpływ rodzaj żywności oraz nasza płeć, mężczyźni wchłaniają je szybciej. Dla przykładu flawonoid znajdujący się w cebuli (kwercytyna) pojawia się w krwioobiegu po 45 min., jej okres półtrwania wynosi 23 godziny. Związek z jabłek pojawia się w krwioobiegu po 2,5 godz., okres półtrwania to 28 godzin. Oddziaływanie mleka zmniejsza wchłanianie flawonoli w przewodzie pokarmowym. Dlatego wiedza o odpowiednim łączeniu produktów w jednym posiłku jest bardzo istotna.

Najważniejszym działaniem flawonoidów jest ich mechanizm antyoksydacyjny polegający na wychwytywaniu i wymiataniu wolnych rodników tlenowych. Zdolność do wychwytywania metali: miedzi i żelaza może mieć znaczenie w stanach zapalnych, miażdżycy, cukrzycy, chorobach związanych z stresem oksydacyjnym. Ich przeciwzapalne działanie przyczynia się do poprawy stanu naczyń krwionośnych, zaś przeciwalergiczne wykazują różne zioła np. rdest ptasi, skrzyp. Duża ilość warzyw w diecie przyczynia się bezpośrednio do wzrostu flawonoidów w organizmie, co jest istotnym elementem w profilaktyce chorób cywilizacyjnych i nowotworowych.

Wszyscy słyszeliśmy o tzw. francuskim paradoksie, gdzie osoby z rejonu Morza Śródziemnego, mimo spożycia dużych ilości tłuszczy rzadko zapadają na miażdżycę. Jest tak dlatego, że równocześnie zjadają dużo warzyw i owoców bogatych w naturalne związki polifenolowe. Przyczyną tego jest również spożywanie czerwonego wina bogatego w resweratrol i katechiny.

Flawonoidy rutyny i jej pochodnych (występują w zielu ruty, głogu) wspólnie z witaminą C uelastyczniają i wzmacniają naczynia krwionośne. Od dawna w tradycyjnej medycynie chińskiej i japońskiej stosuje się tarczycę bajkalską – jej rozdrobniony korzeń (2–3-letnia roślina) zawiera ponad 40 flawonoidów. Wśród nich, najważniejsze to bajkalina, bajkaleina. Związki te mają ogromną aktywność antyoksydacyjną, przeciwzapalną i przeciwzakrzepową.

Flawonoidy wpływają korzystnie na osoby chore na cukrzycę. Powstawanie tej choroby wiąże się z upośledzeniem produkcji i wydzielania insuliny, też z nadwrażliwością komórek na ten hormon, co zaburza poziom glukozy we krwi. Flawonoidy spowalniają wchłanianie glukozy w jelicie, a to zapobiega gwałtownemu wyrzutowi glukozy we krwi po posiłku, chronią również przed zaćmą u cukrzyków.

Podsumowując, nie ma wątpliwości co do właściwości antyoksydacyjnych i profilaktycznych, przy zapobieganiu i leczeniu chorób cywilizacyjnych. Za te wspaniałe usługi musimy podziękować całemu cudownemu światu roślin. Warto w codziennej diecie spożywać warzywa, oraz: awokado, pietruszkę – nać i korzeń, chrzan, jukkę (zapalenie okrężnicy, zespół nieszczelnego jelita), żeń-szeń, wiesiołek dwuletni, grzyby shitake, czarny bez, sosnę zwyczajną, różeniec górski.

moda na eko