Korzenie są poza zasięgiem wzroku, poza umysłem. Działają za kulisami, wzmacniając zdolność rośliny do wykorzystywania składników odżywczych z gleby, a czasem nawet wzbogacając glebę dla innych roślin, pobierając składniki odżywcze z głębi ziemi lub używając specjalnych węzłów do wiązania azotu w glebie. Jednak dla zielarzy korzenie nigdy nie są daleko od naszych umysłów czy aptekarzy.
Podziemia ziół leczniczych
Te tajemnicze podziemne części anatomii roślin współpracują z nami, wypełniając niezliczone role w naszym codziennym zdrowiu. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej leki korzeniowe były generalnie postrzegane jako bardziej uziemiające niż ich powietrzne odpowiedniki, co stanowi dosłowną interpretację sposobu, w jaki roślina rośnie i jak może odnosić się do naszego zdrowia.
Wiele ziół korzennych rozwiązuje problemy, które pojawiają się głęboko w nas, takie jak łopian na wątrobę lub oman, który tonizuje płuca. Ale dla rośliny korzenie to sprawa życia i śmierci. Bez korzeni większość roślin nie może pobierać wody potrzebnej do przeżycia, a niektóre typy korzeni rozwinęły się w grube, mięsiste narządy przeznaczone do zasilania rośliny w chude pory roku lub magazynowania wody, gdy roślina czeka na deszcz dzień.
Botaniczne zrozumienie różnych typów korzeni może dać nam fascynujący wgląd w to, w jaki sposób rośliny przystosowały się do swoich środowisk i zwiększyły swoje wskaźniki przeżywalności. Większość korzeni przyjmuje jedną z dwóch podstawowych form: prawdziwy system korzeniowy lub rozproszony system korzeniowy. Prawdziwy system korzeniowy ma zwykle główny korzeń i mniejsze drugorzędne korzenie. Ekstremalnym przykładem są korzenie palowe, takie jak mniszek lekarski czy łopian – mają przesadnie rozwinięty korzeń główny i znacznie mniejsze, a nawet włosowate korzenie wtórne. Rozproszone systemy korzeniowe występują, gdy cały system korzeniowy wydaje się splątany lub mniej lub bardziej włóknisty. Rozproszone systemy korzeniowe używane w ziołolecznictwie obejmują korzenie gorzknika kanadyjskiego, omanu i pluskwicy czarnej.
Korzenie palowe
Łopian, mniszek lekarski i ziele motyla to trzy zioła, które rozwijają system korzeni palowych. Korzenie palowe są najgrubsze u góry i zwężają się do smukłego punktu. Z punktu widzenia rośliny jedną z mocnych stron korzenia palowego jest to, że może on przedostać się głęboko w glebę, aby zabezpieczyć wodę i składniki odżywcze, których inne rośliny nie mogą. Z tego powodu rośliny z korzeniami palowymi mają mniejszą konkurencję z płytszymi sąsiadami i mogą być niewiarygodnie twarde i odporne. Każdy, kto kiedykolwiek próbował pozbyć się mniszka lekarskiego z ogrodu, wie, jakie to trudne!
Żarówki
Cebula to klasyczny przykład cebulki. Po przekrojeniu na pół wyraźnie widoczne są koncentryczne pierścienie, które są charakterystycznym znakiem żarówki. Te pierścienie to w rzeczywistości warstwy zachodzących na siebie, nabrzmiałych liści, które są specjalnie przystosowane do wzrostu pod ziemią. Ze środka cebulki wyrasta górna część rośliny, zwykle łodyga kwiatowa. Cebula przechowuje składniki odżywcze i wodę do wykorzystania przez roślinę w okresie zimowym. Blue camas to kolejny przykład cebulek ziołowych.
Corms
Cormy są czasami mylone z cebulami, ale zamiast mieć koncentryczne pierścienie przy cięciu poprzecznym, są mniej lub bardziej solidne. Dobrym tego przykładem jest czosnek. Zarówno bulwy, jak i cebulki pozwalają roślinie gromadzić składniki odżywcze przez zimę i powracać następnej wiosny.
Kiełki cebulowe są w rzeczywistości utworzone z pogrubionej części łodygi pod ziemią, dlatego różnią się od cebulek.
Kłącza
Kłącza są również rodzajem spuchniętej łodygi, która rośnie pod ziemią, ale zamiast tworzyć kształt bulwy, kłącza rozciągają się poziomo tuż pod powierzchnią gleby. Bulwy i cebule zwykle mają tylko jedną łodygę wystającą z ziemi, ale kłącze może mieć kilka łodyg wystających z ziemi w różnych punktach. Podobnie jak imbir, kurkuma i tatarak, niektóre kłącza są przydatne jako zioła. Innym zaskakującym ziołem, które rośnie jako kłącze, jest chmiel, chociaż w przypadku chmielu używa się kwiatów, a nie kłącza.
Bulwy
Ziemniaki z ich grudkowatą, spuchniętą i skrobiową podziemną łodygą są bardzo znanym przykładem bulw. Z bulw wyrastają również liliowce, które poza walorami dekoracyjnymi mają również zastosowanie jadalne i lecznicze. Ze względu na zawartość skrobi wiele bulw stanowi pożywny dodatek do naszej diety – nie tylko rośliny mogą wykorzystywać je jako źródło pożywienia! Taro i słodkie ziemniaki to przykłady roślin, które trafiły do kuchni na całym świecie.
Znajomość różnych rodzajów korzeni, które prawdopodobnie napotkasz podczas swojej ziołowej podróży, może pomóc ci docenić odporność roślinnych towarzyszy, a także może pomóc ci poczuć się bardziej komfortowo z umiejętnościami identyfikacji ziół. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o dzikim i cudownym świecie medycyny roślinnej, dołącz do nas w jednym z naszych internetowych programów ziołowych!